Fleeceware; een vervelend verschijnsel
Geld kwijtraken kan niet alleen in het echte leven, maar ook zeker op je smartphone. Louche appmakers lokken je met een gratis proefperiode van een app die je graag wilt testen. Bij het afsluiten van het proefabonnement zie je dat je een app een paar dagen gratis op proef mag gebruiken. Daarna betaal je 80 euro per week voor het gebruik van de app. Deze apps zijn erop uit dat je vergeet om je gratis proefperiode weer op te zeggen. Daarna zit je eraan vast en moet je tientallen euro’s per week betalen omdat je het abonnement niet hebt opgezegd. Dit noemen we fleeceware.
Fleeceware is een vervelend verschijnsel op het Android besturingssysteem. De appmakers weten natuurlijk zelf ook wel dat niemand 80 euro per week voor hun app gaat betalen. Daarom lokken ze je met een gratis proefperiode. Je sluit die proefperiode af en vindt de app tegenvallen. Je verwijdert de app van je smartphone, maar het abonnement loopt stiekem nog door. Zodra je op de afschrift kijkt, zie je dat je honderden euro’s per maand verder bent door zo’n app.
Fleeceware bestaat sinds 2019
De kans is groot dat je nog nooit van de term ‘fleeceware’ hebt gehoord. Het fenomeen bestaat sinds 2019. Je downloadt een enorm simpele app, zoals bijvoorbeeld een dating app. Om berichten naar leden te mogen sturen, heb je een betaald abonnement nodig. De app belooft je dat je de app drie dagen gratis mag gebruiken. Vind je het niets, dan hoef je alleen maar het abonnement stop te zetten. Dat is dan ook waar het vaak fout gaat. Je hebt de app gedownload en vindt het toch niets. Je verwijdert hem van je telefoon, maar het abonnement loopt nog.
In de kleine lettertjes van de gebruiksvoorwaarden van het abonnement staat namelijk dat het abonnement automatisch na je proefperiode gaat lopen als je vergeet op te zeggen. Dat betekent dat na die drie dagen en je app al lang weer vergeten bent, toch nog doorbetaalt voor een app die je niet gebruikt. De bedragen liegen er niet om. Je betaalt zo 50 euro per week voor zo’n app. Fleeceware is een vorm van misleiding, maar juridisch gezien is het een grijs gebied. Er wordt misbruik gemaakt van de kleine lettertjes in de voorwaarden. Dit fenomeen bestaat sinds 2019 en werd voor het eerst ontdekt door securitybedrijf Sophos.
Het gaat vaak om simpele apps waar je helemaal niets aan hebt. Denk bijvoorbeeld aan een QR-scanner of een app om je toetsenbordinstellingen te wijzen. Die apps hebben amper functies, maar je moet er wel flink voor betalen. Zulke apps zijn dan ook niet bedoeld voor gebruik, maar alleen in de wereld geroepen om met slinkse trucjes je flink wat geld uit je zakken te kloppen.
Fleeceware herkennen
Voor fleeceware moet je enorm op je hoede zijn. Sla jezelf niet voor het hoofd als je erin getrapt bent, want het fenomeen maakt jaarlijks veel slachtoffers. Sommige apps kunnen tot wel 80 euro per week kosten, waardoor je op jaarbasis voor 4000 euro aan kosten hebt gemaakt, zonder dat te weten. De meeste slachtoffers die te maken krijgen met fleeceware, merken het pas als ze een afschrift krijgen van hun Google Play-rekening. Daarna gaan ze op onderzoek uit en zien ze dat het dure abonnement nog steeds loopt. De kans dat je als slachtoffer je geld nog terugziet, is uiterst klein.
De voorwaarden zijn juridisch namelijk relatief in orde. Je moet immers als gebruiker zelf de verantwoordelijkheid nemen om het abonnement weer op te zeggen. In de voorwaarden staat wel dat het gaat om een proefperiode van drie dagen gaat. Maar er staat pas halverwege de ellenlange voorwaarden dat het abonnement automatisch wordt verlengd en dat je er per week voor moet betalen.
Dat is ook meteen waar je fleeceware aan kunt herkennen; veel legitieme apps laten geen prijzen per week, maar bijvoorbeeld per jaar zien. Een andere schimmige app toont de prijzen per maand. En daarmee moet je dus heel goed opletten wat de betalingstermijn is en goed kijken naar de genoemde prijs.
Mag dat zomaar?
Als je slachtoffer bent van fleeceware, zul je je waarschijnlijk behoorlijk misleid voelen. Maar het mag juridisch geien wel. Ze dwingen je niet om op de abonneerknop te drukken. Je gaat zelf akkoord met de voorwaarden die je niet hebt gelezen. Ze staan in de Play Store, omdat ze niet illegaal zijn.
Kun je daar als slachtoffer wat aan doen? Dat is maar zeer de vraag. Want als je na een maand erachter komt dat er heel wat geld van je rekening is verdwenen door een dure, simpele app die je niet meer gebruikt, is het al te laat. Het geld is geïnd door de ontwikkelaar van de app. Je bent dan dus je geld kwijt. De makers van fleeceware weten heel goed wat ze doen en zijn juridisch niet in overtreding. Je kunt er dus op rekenen dat Google je niet verder zal helpen. Ook Google zal je vertellen dat je zelf akkoord bent gegaan met de voorwaarden. Zorg er daarom voor dat je altijd een oogje in het zeil houdt als je ergens een proefperiode voor afsluit.
Het stopzetten van een abonnement kun je zelf doen, door naar de Play Store te gaan. Klik op je profielfoto en klik op ‘betalingen en abonnementen.’ Klik op de naam van de fleeceware en druk op ‘abonnement opzeggen.’ Zo neem je afscheid van deze fleeceware.